İspanya’dan Fransa’ya getirilen merinos koyunları kuvvetli topraklar üzerinde iyi bir yetiştirmeye ve iri vücut yapısına doğru devamlı bir seçmeye tabi tutuldu. Özellikle Paris yakınında Rambouillet Devlet Çiftliğinde yapılan düzenli bir yetiştirme ile zamanla oldukça iri yeni bir merinos tipi ortaya çıktı. Bu yeni koyun tipine çiftliğin adına uyarak “ Rambouillet ” koyunu denildi. Fransa’da bir taraftan koyun elinin çok sevilmesi, diğer taraftan da dokuma endüstrisinin uzun tarak yapağı istememesi, kısa zamanda Rambouillet tipinin tutulmasını ve tanınmasını sağladı.

    Rambouillet, daha önce yetiştirilen Elektoral ve Negretti’den daha iri ve ağır vücutlu, yüksek yapılı, uzun ve geniş vücutludur. Bas büyük ve kısa olup, yapağı ile örtülüdür. Boyunda deri kıvrımları vardır. Kulaklar kısa ve ince yapılıdır. Ayaklar kısa ve kuvvetlidir. Koyunlar boynuzsuz, koçlar büyük kıvrımlı boynuzludur. Canlı ağırlık, koyunlarda 50-60 kg koçlarda 70-80 kg olup yapağı kırkım ağırlığı, koyunlarda 3-4 kg koçlarda 4-5 kg dır.

   Rambouillet yetiştirmesinde birbirinden az çok farklı iki tip üzerinde durulmuştur. Birinci tip, ince ve kısa yapağı veren ve İspanya’nın Negretti’sine benzer bir görünüştedir. Bu tipte deri kıvrımlı, lüleler oldukça kapalı, karin ve ayaklar yünlü örtülü olup “Merinos Plisse” adini taşırlar. Yapağı sortimani 56’S (A-AA) arasındadır. İkinci tip. ‘Merinos Non Plisse” yada Merino Prekos” (Erken Gelişen Merinos) adi ile anılmakta ve bu tipte yapağının ince olmasından çok kırkım ağırlığı üzerinde durulmakta ve seleksiyon bu yönde yapılmaktadır. Az kıvrımlı, uzun ve açık lüleli yapağı bu tipin en önemli özelliğidir. Bu tipte deri kıvrımı bulunmadığı gibi, bas, karin ve ayaklarda yapağı örtüsü azalmıştır. Bu tipin elde edilmesinde Britanya etçi koyunlarından Disley kullanılmıştır. Böylece erken gelişen bir merinos tipi elde edilmiş bulunmaktadır. İngiliz etçilerinden kan katılarak meydana getirilen bu yeni merinos tipinde de biri orta, diğeri büyük olmak üzere iki ayrı tip geliştirilmiştir. Merinos Prekos bugün fazla yapağı ve fazla et veren bir koyun olarak tanınmıştır. Vücut ağırlığı Rambouillet’den fazla farklı değildir. Almanya’da ince yapağılı merinos yetiştirmesi yaygın durumda iken, Merinos Prekos’lar buraya getirildi, nispeten kaba ve uzun yapağılı olan bu koyunlar önceleri yadırgandı, yetiştiriciler tarafından tutulmadı. Ancak daha sonraları ekonomik etmenlerinin zorlaması ile bu tip yavaş yavaş yayılmaya başladı. Son yıllarda tüm tarak yapağı merinoslarına yapağı et merinosu adi verilmekte ve bu tipe tam uymayanlar da bu tipe çevrilmektedir.

   Rambouillet koyunları Fransa’da geliştirilip bir örnek bir irk haline getirildikten sonra Almanya’dan başka birçok Avrupa ülkelerine ve deniz aşırı ülkelere götürülmüş, hem saf yetiştirilmiş, hem de yerli koyun ırklarının ince yapağı yönünde ıslah edilmesi için melezleşmede kullanılmıştır.

 DERLEYEN: Vet. Hek. Hayri YENİYURT