|
YUMURTACI
CİVCİVLER VE
PİLİÇLERİN BAKIM
BESLENMESİ
Damızlık
işletmelerden
alacağımız
civcivlerin; Marek aşısı ve cinsiyet ayırımı yapılmış aynı yaşta olan, sağlıklı, geniş ve
yuvarlak başlı, parlak gözlü, parlak ve sık tüylü, bacakları sağlam yapılı
olmalıdır.
Satın alınan
civcivlerin taşınmasında özel imal edilmiş kartonlar kullanılmalı, bunlara
gerektiğinden fazla civciv doldurulmamalı, havalandırma ve sıcaklık uygun
durumda olmalıdır. Aşırı sıcak, soğuk ve rüzgarlı havalarda taşıma
yapılmamalıdır.
0-6 haftalar arası
civciv dönemi, 6-20 hafta arası piliç dönemi olarak adlandırılır. Civcivler 8-10
veya 17-18 hafta yerde büyütülüp; bu haftadan sonra başka kümeslere veya
kafeslere aktarılır.
Civciv Konulacak Kümeslerdeki İşlemler:
Civcivlerin konulacağı kümes bir hafta önceden
temizlenmeli, kümes badana edilmeli, alet ve ekipmanlar sıcak sodalı sularla
dezenfekte edilmeli, kapı önüne ayak basmak için kireç kutuları konmalıdır.
Kümes tabanına önce toz kireç serpilir üzerine altlık olarak 5- 8 cm
kalınlığında talaş, öğütülmüş mısır koçanı, buğday, arpa sapı kullanılır.
Kümes İçi Sıcaklığı:
Civcivler kümese getirilmeden 12-24
saat önce kümes ısıtılmalıdır. Civcivler ilk 4-5 hafta hazırlanan muhafaza
çemberine konmalıdır. İlk hafta civciv seviyesindeki kümes içi sıcaklığın
32-35oC olması sağlanmalıdır. Isı her hafta 3oC düşürülerek 4. hafta sonunda
21oC’ye kadar indirilmelidir. Isı asla 15oC’nin altına düşürülmemelidir. Gaga
kesimi 6-9. günler arasında yapılmalıdır.
Havalandırma:
İlk birkaç gün civciv kümeslerinde
havalandırma gerekmez. Civcivler büyüdükçe havalandırma sistemi ayarlanmalı ve
hava cereyanı olmayacak şekilde ayarlanmalıdır.
Yem ve Yemlikler:
Civcivlere verilecek yemler
çevirmelerin içine yerleştirilmelidir. Yemler civcivler kümese gelmeden önce,
hiç kullanılmamış yumurta viyollerinin her tarafına eşit olarak dağıtılır.
İlk birkaç gün içinde civcivler yem yemesini öğrenirler. Her 50
civcive 1 adet yumurta viyoli yeterlidir. Yem taze olmalı ve birkaç gün azar
azar verilmelidir. Bu yemliklerden normal yemliklere geçiş bir haftada
tamamlanır. Uzun oluk veya otomatik yemliklerde, ilk 8 haftalığa kadar her
civcive 5 cm yer hesaplanmalı sonra bu rakam 10 cm’ye çıkartılmalıdır. Eğer
askılı yuvarlak yemlikler kullanılacaksa her 100 civcive yaklaşık 30 cm çapında
3 adet yemlik yeterlidir. Yem tüketimi izlenmeli, yemliklerin yüksekliği
ayarlanmalı ve yemlikler 2/3 oranında doldurularak yem kaybı azaltılmalıdır.
Su ve Suluklar:
Civcivlerin yumurtadan çıktıktan sonra önce bol ve temiz su içmesi sağlanmalı,
2-3 saat sonra yem yedirilmelidir. İçme suyu sıcaklığı ilk hafta 24oC olmalıdır.
Sulukların yüksekliği haftalık olarak ayarlanmalıdır. Suluklar haftada iki gün
dezenfekte edilmelidir. 8. haftaya kadar civciv suluk mesafesi düz veya yuvarlak
suluklarda ilk önce 2 cm, daha sonra 4 cm olmalıdır.
Aydınlatma:
Pencereli kümeslerde kuluçkadan sonraki iki
gün 24 saatlik yapay aydınlatma yeterlidir. Civcivlerin yem yemeyi su içmeyi
kısa sürede öğrenmeleri açısından bu önemlidir. Gerekirse bu biriki hafta
uzatılabilir. Daha sonraki haftalarda yapay aydınlatma azaltılarak 3. haftada 16
saate sonraki haftalarda bu süre yarım saat azaltılarak 22. haftada aydınlatma
süresi 13 saate düşürülür. Aydınlık şiddetinin her m2’ye 4. haftaya kadar 3 watt
4-18 haftalar arası 2 watt/m2 olması
uygundur.
Civcivlerin Beslenmesi:
-
0-8 haftalar
arası civciv
büyütme, 9-13.
haftalar arası
piliç büyütme,
13’üncü haftadan
itibaren kılavuz
yumurta görülene
kadar piliç
geliştirme yemi
verilmelidir.
-
Civciv başlatma
yeminin
2900kcal/kg ME, %18 protein içermesi
gerekir. Civcivlere ilk günden itibaren her türlü besin maddesini ihtiva eden
iyi dengelenmiş “civciv başlatma yemi” verilir. Civcivlere verilecek yemler ince
yem formunda olmalı; pelet yemler kırılarak veya ezilerek verilmelidir. Kırılmış
peletlerin iri daneli olması kadar, yemin fazla ince öğütülmüş olması da
yanlıştır. Zira, çok ince öğütülmüş yemler gagalarına yapışmakta ve tozuşmaya
neden olmaktadır.
-
Bir yemden diğer
yeme
geçirilirken,
önce yemler
karıştırılarak
verilmeli ve
yeme alışmaları
sağlanmalıdır.
8. haftadan
itibaren
piliçlere yemle
veya ayrı bir
kap içerisinde mozayik kırığı verilmelidir. Böylece hem kalsiyum
ihtiyacı hem de taşlık için grit ihtiyacı karşılanmış olur.
Piliçlerin Beslenmesi:
-
Piliçlerin
yaşlarına göre
önerilen yemler
yedirilmelidir.
Piliç büyütme
yeminin (8-14.
hafta) 2900 kkal/kg.ME ve %15 protein içeren, Piliç
geliştirme yeminin (15-20. hafta) 2900 kkal/kg.ME ve %13 protein içermesi
gerekir. Yemden yeme geçiş daima yavaş olmalıdır. Piliçler büyütme dönemi ile
yumurtlama dönemi arasında 3 defa tüy değiştirirler. Bu tüyler toplanıp
yakılmalıdır. Piliçlerin erken yumurtaya gelmelerini engellemek için şu
tedbirler alınmalıdır.
-
Gün ışığına
ilave olarak
aydınlatma
yapılmaz.
-
Kılavuz
yumurtanın
görülmesi ile
birlikte yumurta
yemine
geçilmelidir.
-
Yumurta çağına
girmeden,
folluklar
hazırlanmalı ve
piliçlerin
folluklara
alışmaları
sağlanmalıdır.
-
Usulünce kanat
kesimi
yapılmalıdır.
DERLEYEN:
Vet. Hek. Hüseyin DEMİRTAŞ
[Mayıs/2011] |
