|
TABAN
DÜZENLERİNE GÖRE SIĞIR BARINAKLARI:
A) BAĞLI DURAKLI AHIRLAR:
Hayvanların yem su ihtiyaçlarının
karşılanması ve çoğu işletmelerde süt sağım işleri kendileri
için ayrılmış duraklarda olur. Bu sistemde ineklerin bakım
işleri kolay yapılır. Sığırlar kolay kontrol edilir.
Bağlı Duraklı Ahırlarda Durak Unsurları
Nasıl Olmalı
Durak genişliği 110-120 cm, durak uzunluğu
170cm olmalı.
Yemliklerin ön kenar yüksekliği 30-35 cm
kalınlığı 10-12 cm civarında olmalı yani hayvan yattığı yerden
yemini yiyebilmeli, yemlik tabanının en düşük noktası ahır
tabanından 10-15 cm yüksekte olmalıdır.
Yemliklerde keskin köşeler bulunmamalı,
yemlik yüzeyi betonu mümkün olduğuca pürüzsüz olmalı, yemliğin
içten içe genişliği 60-65 cm civarında olmalıdır.
Durakları birbirinden ayırmak amacıyla
uygun şekilde bükülmüş 5 cm çapında profil demir borular
kullanılmamalıdır.
Suluklar ineklere diledikleri an su içme
olanağı sağlanmalıdır. İki ineğe bir adet olmak üzere otomatik
veya yarı otomatik suluk kullanılmalıdır.
BAĞLI DURAKLI AHIR
B) SERBEST DURAKLI AHIRLAR:
Bu sistemde bir inek için bir durak
planlanır. Bu duraklarda inekler bağsız olarak dururlar ve
duraklarda yemlik kısmı yoktur. Yemleme ve sulama ahır içinde
özel bir yemleme yerinde gezinme yerinme yapılmaktadır. Sağım
işlemi ayrı bir bölümde yapılmaktadır.
Bu sistemde iş gücünden ekonomi
sağlanmaktadır. İneklerin sağım işlemi hem kolay olmakta hem süt
kalitesi yükselmektedir. Ayrıca meme ezilmeleri hemen hemen hiç
görülmemektedir.
Serbest Duraklı Ahırlarda Unsurlar
Duraklar; hayvanların ırklarına ve
yaşlarına göre değişmekle birlikte durak genişliği 100-121 cm
arası genişlikte ve 220-250 cm uzunlukta, hayvanların durağa baş
tarafı önde girmelerin sağlanması için durakların ön kısmı
kapalı ve durak gübre kanalına doğru %1-2 eğimli olmalıdır.
Servis yolu, 300-350 cm genişlikte
olmalıdır.
Suluklar, 10-15 ineğe bir otomatik veya
yarı otomatik suluk hesaplanmalı, suluklar yemliklere çok yakın
olmamalıdır.
Yemlikler, yemlik uzunluğu hesap edilirken
inek başına en az 70 cm genişlik hesaplanmalıdır. Hayvanların
yemlik tarafına geçmelerini önlemek amacıyla yemlik koruyucu
yapılmalıdır. Yemliklerin ön kenar yüksekliği 50 cm kalınlığı
10-12- cm civarında olmalıdır. Yemlik koruyucuların zeminden
yüksekliği 120 cm olmalı koruyucunun enine üst kısmı sabit,
enine alt kısmı hareketli olmalıdır. Hareketli kısımda çelik
halat kullanılır.
SERBEST DURAKLI AHIR
V) BARINAKLARDA BULUNMASI GEREKEN
BÖLÜMLER:
A) SAĞIM ÜNİTESİ:
Serbest duraklı ahır sisteminde,
sağım yeri işletmenin hayvan kapasitesine göre, işletmenin iş
akışını kolaylaştıracak bir bölümde inşa edilmeli ve hayvanların
sağım yerine girip çıkmaları fazla müdahaleye gerek kalmadan
sağlanmalıdır. Bağlı duraklı ahır sisteminde genellikle
hayvanların duraklarda sağılmasını sabit sağım sistemleri
kullanılmaktadır.
B) DOĞUM LOCASI:
Bir inek için yemlik ve suluğa sahip
olması şartıyla 12-14 m² lik alan gereklidir.
C) BUZAĞI BÖLMELERİ:
Süt sığırı yetiştiriciliğinde
buzağıların sağlıklı büyütülmeleri önemlidir. Buzağı ölümlerinin
önemli bir kısmı doğumu takip eden ilk günlerde ve süt emme
döneminde olmaktadır. Bunun sebebi büyük oranda kötğü çevre
şartlarıdır. Süt emme döneminde sağlıklı büyüyen buzağılar, daha
sonra sağlıklı ve verimli olurlar. Buzağılar özellikle hayatının
ilk haftalarında inek ahırlarında ve diğer buzağılardan ayrı,
tek buzağıya yeterli büyüklükteki özel bölmelerde
barındırılmalıdırlar. Sütle besleme dönemi sonuna kadar
buzağıların birbirinden ayrı bırakılıp beslenmesi; birbirlerini
sindirim sistemlerinde kıl yumaklarının oluşmasını engellediği
gibi, hastalıklarının yayılmasının da önüne geçebilir.
Bölmelerde bir kesif yem kabı, kuru ot için bir yemlik ve suluk
koymak için de ayrı bir kısım olmalıdır. Buzağı bölmeleri sabit
ve hareketli olabilir. Tabanda idrar asla biriktirilmemelidir.
Bunun için taban eğimli yapılmalıdır. Buzağıların birbirini
yalamamaları için bölmeler arası uygun bir malzemelerle
kapatılmalıdır. En önemlisi bölmeler aydınlık,
havalandırılabilir olmalı ve buzağılar hava cereyanından mutlaka
korunmalıdır.
D) AÇIKTA SEYYAR BUZAĞI BÖLMELERİ:
Eskiden buzağılar ahırda anasının
yanında havasız yerlerde büyütülmektedir. Buralarda ahırın kirli
havasını solumakta, birbirleriyle ve kirli şeylerle temas hainde
olmaktadır. Bu nedenle başta solunum sistemi ve ishal olmak
üzere birçok hastalığa yakalanmaktadır.
Açıkta seyyar kulübeler, sürekli
temiz hava, temiz kulübe, Ferdi halde tutulduklarından yemleme
ve gelişmenin iyi takip edilmesi, hastalıkların hemen
belirlenmesi,istendiği yere taşınması, temizliğinin kolay
olması, işçiliğin az olması gibi bir çok avantajı söylenebilir.
Bugün, Araştırma Enstitülerinde ve bazı Tarım İşletmelerinde
buzağılar açıkta seyyar kulübelerde yetiştirilmektedir. Seyyar
kulübeler, Ahşap, metal, plastik vb. malzemelerden basit ve
ucuza yapılabilmektedir. Dolayısıyla sabit yatırım masrafları da
azaltılmış olur.
Açıkta seyyar kulübelerde buzağılar
dört mevsimde ve her türlü hava şartlarında dışar da
yetiştirilebilir.
Buzağıların Kulübelerde Bakım
Beslenmesi
Buzağılar doğduktan hemen sonra
anasından ayrılır. Gerekli müdahaleler yapıldıkta sonra hazır
kulübelere konur. Buzağı biberonları ile günlük bir iki sefer
Ağız sütü verilir. Böylece buzağılar kolayca suni emzirmeye
alıştırılmış olduğu gibi, içip içmediği de kontrol edilmiş olur.
Herhangi bir problem erkenden tespit edilmiş olur.
Daha sonra buzağılara canlı
ağırlıklarını %10’ u kadar süt sabah ve akşam verilmelidir. Bazı
buzağı besleme programları bulunmasına karşılık pratik olarak,
sabah ve akşam ikişer litreden dört litre sütten kesime kadar
verilmelidir. Sütlerin ısısı vücut sıcaklığına yakın olmalıdır.
Aksi halde ishale yakalanabilirler. Sütler emzikli kovalarla
yada buzağılar hazırlanmış biberonlarla verilebilir. Bir
haftalıktan itibaren kuru ot yada yonca, buzağı büyütme yemi ve
su önlerine konulmalıdır. Günlük süt verilirken yem ve suları
kontrol edilir. Altlıkları değiştirilir.
Sütten kesim için şu üç kurala göre karar
verilebilir;
Canlı ağırlığa göre; hedeflenen canlı
ağırlığa gelmiş buzağılar sütten kesilebilir.
Yaşa göre ; istenen aylık (2-3 ay arası)
Yaşa Ulaşanlar sütten kesilebilirler.
Sütten kesildiğinde yeteri kadar yem
yiyebileceklerine kanaat getirildiği zaman sütten
kesilebilirler. Bunu 4-5 gün yedikleri günlük yem takip edilir,
yeteri kadar günlük yem yiyebiliyorsa sütten kesilir.
Sütten kesilen hayvanlar kulübeden
çıkarılıp, istenen şekilde yetiştirilip barındırılabilir. Her
mevsimde ayni şekilde yetiştirilebilir.
SEYYAR BUZAĞI KULÜBELERİ
- Açıkta Seyyar Kulübelerin Yapısı:
Kulübeler 110 x 110 x 110 cm
boyutlarında, kapalı yanları çitle çevrili gezinti alanına
sahiptir. Yemlik ve suluk açık kısımda bulunmaktadır. Yağışlara
karşı korunur durumda olmalıdır. Tabanı, ahşaptan ızgaralı olup
altlık serilmesinde yarar bulunmaktadır. Kulübeler kuzey tarafı
kapalı, rutubetsiz, drene edilmiş alanlara, yönleri güneye dönük
yerleştirilmelidir.
BUZAĞI KULÜBESİ TASLAĞI
E) GENÇ HAYVAN BÜYÜTME
ÜNİTELERİ:
Her bir hayvana büyüklüğüne bağlı olarak
30-60-cm yemlik uzunluğu gereklidir.
10-15 hayvanlık bir bölmeye bir adet
otomatik suluk konmalıdır.
Yemlik ön kısım yüksekliği 40-50 cm
civarında olmalıdır.
Hayvan başına 2,5 m² lik alan yeterlidir.
Hayvanlar bölme içersinde serbest
olmalıdır.
|
Yerli Sığır Irkları