|
ABOMAZUM ÜLSERİ
Abomazum mukozasında
derin katlara kadar
uzanan, keskin
sınırlı ve
muhtemelen abomazum
sıvısının neden
olduğu doku
kayıplarıyla (peptik
ülser) karakterize
bir hastalıktır. En
çok buzağılarda,
daha az olarak ergin
sığırlar, koyun ve
keçilerde görülür.
Etiyolojisi ve
Patogenez:
Buzağılarda kolayca
akut abomazitis
oluşturan besleme
hataları (aşırı
miktarda hızlı süt
içme, içeceklerin
çok soğuk ya da çok
sıcak olması,
ekşimiş ya da
bozulmuş olması, süt
ikame yemlerine veya
kalitesiz kaba
yemlere çok erken ve
ani geçişler) ülser
oluşumunda önde
gelir. Abomazum
mukozasını yaralayan
yabancı cisimler,
buzağıların
birbirini yalaması
sonucu yuttukları
kıllar, güç
sindirilebilir
selülozca zengin
yemler ve abomazum
sıvısında ki asitlik
artışı ve çeşitli
mantar türleri ülser
sebebi olabilir.
Peptik ülserler post
partum dönemde ve
bol miktarda tahıl
verilen süt
ineklerinde de
görülmektedir. Ergin
sığırlarda görülen
ülserlerin nedeni
tam olarak
bilinmemekle
birlikte silajla
besleme, bazı stres
faktörleri, CGB,
sığır vebası, MD/VD
ve theileriosis gibi
hastalıkların rolü
büyüktür.
Semptomlar:
Buzağılarda çoğu
ülser olguları gizli
veya atipik
semptomlarla
seyreder. Başlangıç
döneminde
iştahsızlık, hafif
periyodik timpani,
ruktus artışı, sancı
ve kusma
görülebilir. Gelişme
geriliği, kanamalara
bağlı olarak siyah
ve yumuşak kıvamlı,
katran görünümünde
gaita (melena) ve
anemi bulunur.
Ergin sığırlardaki
ülser olgularında;
iştahsızlık,
durgunluk, ara sıra
diş gıcırdatma ve
inleme vardır. Rumen
hareketleri
azalmıştır. Yine
kanamalara bağlı
olarak melena ve
mukozalarda
solgunluk gözlenir.
Tüm hayvanlarda
abomazum ülserinin
ileri evrelerinde;
abomazum ve
bağırsakların
içlerinde ölümle
sonuçlanan ve ani
şok oluşturan
kanamalar; perakut
septisemi ve
intoksikasyon
belirtileri ile
seyreden diffuz
peritonitis gibi
komplikasyonlar
oluşur.
Diagnoz:
Güçtür. Buzağılarda
süt içtikten sonra
timpani ve sancı
gözlenmesi abomazum
yangısına işarettir.
Ülser tanısı için en
önemli bulgu gaitada
kan bulunmasıdır.
Profilaksi:
Bakım ve besleme
şartları düzgün
olmalıdır.
Buzağılarda; bir
defada aşırı süt
içirilmesi yerine,
aynı miktarda sütün
birkaç sefere
bölünerek içirilmesi
daha uygundur. Gıda
geçişleri hızlı
olmamalı, güç
sindirilebilir
yemler verilmemeli
ve stres
faktörlerinden uzak
tutulmalıdır.
Tedavi:
Veteriner Hekiminize
danışınız!
Derleyen:
Veteriner Hekim
Tolga GÜNDÜZ
Kaynak:
|
