|
APİTYALİSMUS
Tükürük salgılanmasının azalması veya tamamen durması nedeniyle
ortaya çıkan ağız kuruluğu demektir.
Etiyoloji:
-
Atropin
preparatlarının uygulanması,
-
Ateşli
hastalıklar ve korku halleri,
-
Dehidrasyon
ve eksikkozise neden olan hastalıklar (şiddetli ishal, poliüri,
aşırı terleme, rumen asidozisi, Ostium retikulo-omazi’nin
tıkanması gibi),
-
Nadiren
bazı tükürük bezi hastalıklarında (salya taşları, yangı vs.)
oluşur.
Hastalık
belirtileri:
-
Mukozaların
kuruluğu, az miktarda, çok koyu kıvamda ve yapışkan salya ve
aşırı susuzluk karakteristik bulgulardır.
-
Bol
su verilerek ağız kuruluğu giderilmediği zaman dil kurur ve pas
bağlar, ağız fena kokar, lokmalar çiğnenip yutulamaz.
Sağaltım:
-
Bikarbonat
solüsyonu (bir bardak suda bir çay kaşığı yemek sodası) ve tuz
solüsyonu (bir bardak suda bir çay kaşığı sofra tuzu) ile sık
sık ağız'ın yıkanması faydalı etki yapar.
-
Sürekli
ateş ve dehidrasyon hallerinde sıvı-elektrolit tedavisi yapılır
(Ör. Fizyolojik tuzlu su, % 5'lik dekstroz, fizyolojik tuzlu su
içinde %5 dekstroz, laktatlı ringer solusyonu gibi).
-
Parasempatik
etkili ilaçlardan arekolin veya pilokarpin uygulamaları salya
sekresyonunu geçici olarak uyarır (pilokarpin, %1’lik
solusyondan at ve sığırlara 100–200 mg, koyun ve keçilere 10–50
mg s.c.)
-
Ancak
apityalismus olaylarında esas hastalığın tedavisi önemlidir.
EDİTÖR:
Prof. Dr. Yusuf GÜL
KAYNAK: Geviş Getiren Hayvanların
İç Hastalıkları
|
