Veteriner.CC
 Ana Sayfa Hastalıklar Botilismus
 

Hastalıklar

Veteriner.CC Hastalıklar
  1. Abomazum Deplasmanları Yeni içerik
  2. Abomazum Ülseri Yeni içerik
  3. Agalaksia
  4. Akut Metritis (Rahim İltihabı) Yeni içerik
  5. Akut rumen asidozu
  6. Apityalismus
  7. Bakteriyel Böbrek hastalığı
  8. Basit İndigesyon Yeni içerik
  9. Brucellozis
  10. Botulismus
  11. B.S.E. (Deli Dana Hastalığı)
  12. Buzağı ishalleri
  13. Cryptosporodiosis
  14. Coryza gangrenosa bovum (CGB)
  15. Çiçek Hastalığı
  16. Delibaş Hastalığı (Coenurus Cerebralis) Yeni içerik
  17. Dil Hastalıkları
  18. Diş Hastalıkları
  19. Domuz Gribi
  20. EHD - Geyik Hastalığı
  21. Ektima Yeni içerik
  22. Enterotoksemi
  23. Farengitis
  24. Gebelik Toksemisi Yeni içerik
  25. Hipokalsemi (Süt Humması) Yeni içerik
  26. Kara Hastalık
  27. Keçi ciğer ağrısı
  28. Ketozis Yeni içerik
  29. Kıl Dökülmesi Yeni içerik
  30. Kızıl ağız hastalığı (Yersiniosis)
  31. Kronik rumen asidozu
  32. Kuduz (Rabies)
  33. Kurşun Zehirlenmesi (Plumbism)
  34. Listeriozis
  35. LSD
  36. Mantar (Darmatomikozis) Yeni içerik
  37. Mastitis Yeni içerik
  38. Mavi Dil Hastalığı (Bluetongue)
  39. Nokra (Hypodermosis) Yeni içerik
  40. Omasum konstipasyonu
  41. Oestrus ovis (Burun Kurdu) Yeni içerik
  42. Ön Mide Hastalıkları
  43. Özefagus daralması
  44. Özefagus genişlemesi
  45. Özefagus spazmı
  46. Özefagus tıkanması
  47. Özefagus yangısı
  48. Pika Yeni içerik
  49. Piyeten
  50. Pityalismus
  51. Pneumoni (Akciğer Enfeksiyonu) Yeni içerik
  52. RPT
  53. Rumen Timpanisi Yeni içerik
  54. Siğil (Kutan Papillamatoz) Yeni içerik
  55. Stomatitis
  56. Şap
  57. Şarbon (Antrax)
  58. Tetanoz
  59. Toxoplasmosis
  60. Tüberküloz
  61. Tükrük bezinin yangısı
  62. Tükrük taşı
  63. Üç gün Hastalığı
  64. Yanıkara
  65. Yutak hastalıkları
  66. Yün Yeme Hastalığı Yeni içerik

BOTULİSMUS (TOXİSCHE BULBAERPARALYSE)

  Botulismus; clostridium botulinium isimli mkroorganizmanın çıkardığı nörotrop özellikteki toksinler tarafından meydana getirilen; dil, çiğneme, yutma ve iskelet kaslarında felç semptomlarıyla karakterize bir intoksikasyon dur. Kanatlı hayvanlar, bizon, sığır, koyun ve atlar toksine duyarlı olmasına karşın, domuz, köpek ve kedilerde duyarlılık daha azdır.

 Etiyoloji:

   Clostridium botulinum doğada çok yaygın olarak bulunan, sporlu, gram pozitif bir mikroorganizmadır. Anaerop ve alkali ortamda, kokuşma durumunda bulunan organik maddeler içinde (kadavra, kokuşmuş, bozulmuş, çürümeye yüz tutmuş silaj ve benzeri yiyecekler), çeşitli yem ve sularda ve lağım sularında etkenin vejatif formları hızla çoğalarak protein niteliğinde ekzotoksin salgılarlar.

   Cl. botulinum'un başlıca 7 tip ana toksini (A,B,C,D,E,F, ve  Cl parabotulinum) ve bunların alt tipi toksinleri bilinmektedir. Bunlardan sığırlarda hastalık yapanlar C ve D tipleridir.

   Protein ve mineral madde eksikliği bulunan hayvanlar (özellikle fosfor) , merada rastladıkları kadavra artığı kemik ve benzeri maddeleri yiyebilir (pica sonucu), toksinlere bulaşık suları içebilirler. Toprağı fosfor bakımından fakir olan bölgelerde (Trakya bölgesinde) Botulismus olayları daha çok görülmektedir. Hastalığa en fazla yaz sonu ve sonbahar aylarında rastlanır.

 Patogenez:

   Hastalığın patogenezi şimdiye kadar tam anlaşılmamıştır. Yiyeceklerde alınan nörotrop toksinler sindirim kanalından rezorbe edilerek sinir sistemine ulaşır, hayvanda toksinlerin alınmasından sonra birkaç saat ile birkaç gün içinde hastalık belirtileri ortaya çıkar. Hastalığın şiddeti ve seyri, alınan toksinin miktarına ve hayvan türünün duyarlılığına göre değişir. Toksinler, ganglion sinapslarında ve kaslardaki motorik plaklarda asetilkolin salgılanmasını durdurmak suretiyle felçlere yol açar. Ayrıca, damar geçirgenliğini de etkilediklerinden ödem ve kanamalara neden olurlar.

 Hastalık belirtileri:

  • Hastalıkta kuluçka süresi 2 – 6 gündür.

  • En belirgin semptomu Bulber paralizidir.

  • Çiğneme ve yutma hareketlerini güçlükle yapar zorlanır.

  • Dil, masseter ve yutak kasları gevşer.

  • Su içemez

  • Ağzı kolay açılır ve içerde yutulamayan yemler görünür.

  • Salivasyon görülür.

  • Göz kapakları düşer ve pupiller refleks azalır.

  • Yürüyüş sallantılıdır, yere düşer.

  • Yattıkları yerde hipokalsemi olayında olduğu gibi başı bir yana dayayarak komaya girebilir.

  • Dışkı sulu kıvamdadır.

  • Olayların % 30 – 50’sinde idrarda proteinürie ve glkozurie görülür.

  • Mortalite % 90 – 95 dolayındadır.

 Otopsi:

   Otopside, organlarda makroskopik ve mikroskobik patogonomik değişiklikler bulunmaz. Ölen sığırlarda omasum içeriği tamamen kurumuş ve sertleşmiştir. Hafif kataral enteritis, akciğer ödemi, kalpte ve seröz zarlarda hemorojik kanamalar gözlenir. Ayrıca, beyinde perivasküler kanamalar ve purkinje hücrelerinde parçalanma oluşmaktadır.

 Tanı ve Ayırıcı Tanı:

   Klinik bulgulara göre Botulismus’tan kuşku duyulur. Alınacak tam bir anemnez tanıda oldukça yararlı ipuçları verir. Hastaların bulundukları yerlerdeki yem ve sularda, ölmüş, kokuşmuş kedi veya fare bulunması tanıda büyük kolaylık sağlar.

 Karıştığı hastalıklar:

  • Kuduz’un paralitik formu

  • Yalancı kuduz

  • Buss disease (sporadik beyin ve omurilik yangısı)

  • Listerioz

  • Ensefalomalasi

  • Kurşun zehirlenmesi

  • Selenyum ve Hidrosiyanik asit zehirlenmesi

 Sağaltım:

  • Çok güçtür. Semptomlar görüldüğü andan itibaren en yakın veteriner hekiminize danışınız. Erken teşhis çok önemlidir.

  • Hastalığın yeni başladığı dönemlerde antitoksik serum uygulaması yararlı olabilir.

  • Sığırı rumen sondası ve rumen füstülü ile beslenmeye çalışılır.

  • Toksinlerin etkisini azaltmak için 5 – 10 lt su içine 60 – 80 ml laktik asit içirilir.

  • Paranteral glukoz ve elektrolit uygulanır.

  • Kolinesterazın etkisini durdurmak amacıyla hayvana 100 – 150 mg Prostigmin i.m. enjekte edilir.

 Koruma:

  • Hastalıktan korunmak için sığırlarda pica’ya yol açabilecek tüm beslenme bozukluklarının düzeltilmesi gerekir. Mümkün olduğunca meralardaki kadavralar ortadan kaldırılıp gömülmelidir.

  • Yurdumuzda Cl. Botulinum tip C ve D’ye karşı hazırlanmış bivalan toksoid aşılar kullanılmaktadır. Bu aşıdan sığırlara 14 gün arayla 2 kez ve 10’ar ml verilir, hastalığa karşı oluşan bağışıklık 6 ay sürmektedir.

  • Botulismuslu hayvanların etlerini tüketmek sakıncalıdır.

   DERLEYEN: Vet. Hek. Hüseyin DEMİRTAŞ

 
Veteriner.CC

Copyright © 2007 - 2021 Veteriner.CC®
Her Hakkı Saklıdır - All right reserved