Veteriner.CC
 Ana Sayfa Hastalıklar Enterotoksemi
 

Hastalıklar

Veteriner.CC Hastalıklar
  1. Abomazum Deplasmanları Yeni içerik
  2. Abomazum Ülseri Yeni içerik
  3. Agalaksia
  4. Akut Metritis (Rahim İltihabı) Yeni içerik
  5. Akut rumen asidozu
  6. Apityalismus
  7. Bakteriyel Böbrek hastalığı
  8. Basit İndigesyon Yeni içerik
  9. Brucellozis
  10. Botulismus
  11. B.S.E. (Deli Dana Hastalığı)
  12. Buzağı ishalleri
  13. Cryptosporodiosis
  14. Coryza gangrenosa bovum (CGB)
  15. Çiçek Hastalığı
  16. Delibaş Hastalığı (Coenurus Cerebralis) Yeni içerik
  17. Dil Hastalıkları
  18. Diş Hastalıkları
  19. Domuz Gribi
  20. EHD - Geyik Hastalığı
  21. Ektima Yeni içerik
  22. Enterotoksemi
  23. Farengitis
  24. Gebelik Toksemisi Yeni içerik
  25. Hipokalsemi (Süt Humması) Yeni içerik
  26. Kara Hastalık
  27. Keçi ciğer ağrısı
  28. Ketozis Yeni içerik
  29. Kıl Dökülmesi Yeni içerik
  30. Kızıl ağız hastalığı (Yersiniosis)
  31. Kronik rumen asidozu
  32. Kuduz (Rabies)
  33. Kurşun Zehirlenmesi (Plumbism)
  34. Listeriozis
  35. LSD
  36. Mantar (Darmatomikozis) Yeni içerik
  37. Mastitis Yeni içerik
  38. Mavi Dil Hastalığı (Bluetongue)
  39. Nokra (Hypodermosis) Yeni içerik
  40. Omasum konstipasyonu
  41. Oestrus ovis (Burun Kurdu) Yeni içerik
  42. Ön Mide Hastalıkları
  43. Özefagus daralması
  44. Özefagus genişlemesi
  45. Özefagus spazmı
  46. Özefagus tıkanması
  47. Özefagus yangısı
  48. Pika Yeni içerik
  49. Piyeten
  50. Pityalismus
  51. Pneumoni (Akciğer Enfeksiyonu) Yeni içerik
  52. RPT
  53. Rumen Timpanisi Yeni içerik
  54. Siğil (Kutan Papillamatoz) Yeni içerik
  55. Stomatitis
  56. Şap
  57. Şarbon (Antrax)
  58. Tetanoz
  59. Toxoplasmosis
  60. Tüberküloz
  61. Tükrük bezinin yangısı
  62. Tükrük taşı
  63. Üç gün Hastalığı
  64. Yanıkara
  65. Yutak hastalıkları
  66. Yün Yeme Hastalığı Yeni içerik

ENTEROTOKSEMİ (Clostridiose)

  Clostridium perfingens bakterilerinin toksinleri ile oluşan koyun,kuzu ve genç buzağılarda önemli kayıplara yol açan öldürücü bir hastalıktır. Çelerme, Ot, Yaprak, Yumuşak Böbrek Hastalığı, Bağırsak Zehirlenmesi olarak da bilinir. 

 Etiyoloji

   Cl.Perfingens bakterisinin toksinleri hastalık oluşturur.Bu bakterilerin,toksin tiplerine göre A,B,C,D,E ve F olmak üzere 6 tipi vardır.(hayvanlarda ilk dördü önemlidir).Tip A toksinleri hayvanlarda az patajondir.Genç hayvanlarda Tip B,C ve D enterotoksemilerin ve hemorajik enteritlerin etkenidir.Bu anaerob bakteriler toprakta ve sağlıklı hayvanların bağırsaklarında saprofit olarak her zaman bulunur.Normal şartlarda hastalık yapmazlar.Ancak bu etken fazla miktarda toksin sentezlerse ve toksinlerin iç organlardan rezorbsiyonu artarsa hastalık oluşturur.Özellikle bağırsak peristaltiğinin azaldığı durumlarda (ani rasyon değişikliği,Rumen atonisi,rumenin fazla gıda ile dolması,protein ve karbonhidratça zengin kaba liften fakir yemlerle besleme bu besinlerden bir kısmının sindirilmeden bağırsaklara geçmesi) süratle çoğalarak toksin üretirler.Çok iyi beslenen ve hızla gelişen hayvanlarda hastalık daha çok görülür.Diğer hazırlayıcı sebepler arasında üşütme,hayvanların tahıl tarlalarına sürülmesi,parazitler sayılabilir.

 Patagenez

 Yemlerle birlikte alınan Cl.Perfingens bakterilerinin büyük bir bölümü Rumen ve abomasumda tahrip olur.Ancak bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına yol açan durumlarda ince bağırsakta toksin birikir.Oluşan toksinler permiabilitesi artmış bağırsak mukozasından birden bire ve fazla miktarda emilir.Kana karışan toksinler akciğer,beyin,böbrek, vs.organlarda patolojik değişikliklere yol açar.Bağırsaktaki toksinlerin lokal etkileri sonucu hemorajik yangı gelişir,sulu ve muhatlı bir ishal şekillenir.Toksinler nörotoksik ve hematoksik olarak etki gösterir.Toksinin karaciğer ve böbrekleri tahribatı sonucu kan ve idrarda şeker miktarı artar,kapillar damarların tahribatıyla beyinde perivazküler ödem ve subakut kanamalar görülür.

 Semptomlar

 Cl.Perfringens tip A:İnsanlarda gazlı gangren,septisemi,gıda zehirlenmeleri,koyun ve erişkin sığırlarda ikterik enterotoksemi,erişkin koyun keçi ve sığırlarda nekrotik mastitit şekillenir.

 Cl.Perfringens tip B:1-2 haftalık süt kuzularında kuzu dizanterisi ile karakterize öldürücü bir hastalıktır.Enfeksiyondan birkaç saat sonra hayvan süt emmez ve acı acı meler,karın çekik ve ağrıya duyarlıdır.Kanlı ishal görülür.Şiddetli enterit oluşur.

 Cl.Perfringens tip C:Genellikle 1-2 yaşlarındaki besi durumları çok iyi olan koyunlarda nekrotik enterit genç kuzu ve buzağılarda hemorajik enterokolitis e neden olur.Perakut seyreder.Ani yem değişikliği,soğuk ve yağış ve kelebek invazyonları predispozioner olarak etki eder.Hastalık hızlı seyrettiğinden semptomlar ortaya çıkmadan ölümler görülür.

 Cl.Perfringens tip D:1-2 aylık süt kuzuları veya 6-12 aylık besi kuzularında görülen yetişkin koyun ve keçilerde de ortaya çıkan yumuşak böbrek hastalığı olarakta ifade edilen klasik enterotoksemiye neden olur.Kuzular ve toklular erişkinlere besi durumu iyi olanlar zayıflara oranla daha duyarlıdır.Tenya invazyonunun yaygın olduğu sürülerde çok görülür.Hastalık çoğunlukla perakut seyreder.Sağlıklı görülen hayvan kısa bir süre sonra ahırda veya merada ölü bulunur.Semptomları izlenebilir perakut olaylarda hastalık zıplama,dönme,başı arkaya atma,çırpınma hareketleri yaparak birkaç dakika içinde öldüğü gözlenir.Vucut sıcaklığı yükselir,idrarda şeker bulunur.Hastalık özellikle ilkbahar yaz aylarında görülür.

 Otopsi

 Sarılık,hemoglobinuri,böbrekte renk koyulaşması,vucut boşluğunda kanlı sıvı toplanması görülür.Bağırsak içeriği kanlı ve pis kokuludur.Yeni olaylarda ince bağırsakların gazla dolu olduğu tespit edilir.Vucut boşluğunda kanlı seröz sıvı toplanır.Karaciğerde şişkinlik ve renk değişikliği, böbreklerde yumuşama ,akciğerde hiperemi şekillenir..Mezenteriyal lenf yumrularında şişme,epikard,endokard ve karın kaslarında hiperemi görülür.

 Tedavi ve Korunma

  Ani ölümler nedeniyle tedaviye geç kalınır. Yetişilen olaylarda geniş spektrumla antibiyotikler, hiperimmun serumlar ve sürgütler verilir.

Aşılama yapmak suretiyle hayvanlar hastalıktan korunabilir. İlk kez aşılanacak koyunlar ve kuzular 21 gün ara ile 2 kez aşılanır. Daha önce aşılanmış koyunların bir kez aşılanması yeterlidir. Aşılama ile buzağılarda hastalıktan korunur. Doğumdan 2-3 ay önce gebe ineklerin aşılanması ile doğacak buzağılarda 3-5 haftalık bir bağışıklık sağlanmış olunur.

 -Ani yem değişikliği yapmamak ve fazla sütle beslemeden kaçınmak

-Hayvanların önlerinde daima kaba yem bulundurmak

-Hasadı yapılmış anız tarlarında otlatmamak

-İç parazitlerle mücadele etmek

-İyi ahır hijyeni

-Hayvanlara küflü ve bozuk gıdalar verilemelidir.

-Hastalık çıktığında yem ve meralar değiştirilmelidir.

-En önemlisi koruyucu aşılama yapmak

 Hastalığın çıkışını ve yayılmasını büyük ölçüde azaltır.

    DERLEYEN: Veteriner hekim Bülent KUL [ Şubat - 2014 ]
    KAYNAK   :

 

 
Veteriner.CC

Copyright © 2007 - 2021 Veteriner.CC®
Her Hakkı Saklıdır - All right reserved