|
KOYUNLARDA YÜN YEME
HASTALIĞI
Yün yeme, koyunlar
arasında sık
rastlanan
bakım-besleme
hataları ve
rasyonlarda belirli
vitamin ve mineral
maddelerin
yetersizliğinden
kaynaklanan bir
hastalıktır.
Etiyolojisi:
Yün yeme hastalığı
erişkin koyun ve
kuzuların
rasyonlarında
özellikle fosfor
noksanlığı sonucu
görülmektedir.
Rasyondaki fosfor
azlığı hayvanda
iştah değişikliğine
yol açar. Hayvan
kendi yünlerini veya
yanındaki koyunların
yünlerini kopararak
yemeye çalışırlar.
Rasyonlarda D
vitamini
yetersizliği
durumlarında vücutta
Ca/P metabolizması
olumsuz yönde
etkileyerek kalsiyum
ve fosfor
eksikliğine bağlı
olarak hastalık
şekillenebilir.
Çinko ve bakır
yetersizliği
hayvanlarda yün yeme
hastalığının
etiyolojisinde rol
oynar. Kış aylarında
koyunların uzun süre
ağılda kapalı
kalmalarına bağlı
olarak meydana gelen
stres sonucu
hayvanlar
kendilerinin veya
birbirlerinin
yünlerini yerler.
Ayrıca uzun süre tek
yönlü rasyonla
beslenme durumları
ve şiddetli
ektoparazitismus
gibi nedenler de
etiyolojide etkili
olmaktadır.
Semptomlar:
Sürüdeki hayvanların
bazılarının
yünlerinin yer yer
dökülmüş olduğu
dikkati çeker.
Sürüdeki diğer
hayvanlar bu yün
yiyen koyunlardan
şiddetle kaçarlar.
Yün yiyen koyunlar
takip edildiğinde
bazı koyunların ot
koparır gibi
diğerlerinin
sırtından yün
kopararak yediği
tespit edilebilir.
Koyun ve kuzuların
yediği yün miktarı
ile bağlantılı
olarak sindirim
kanalında tıkanmalar
ve sindirim
bozuklukları ortaya
çıkar. Abomazumda
oluşan kıl yumakları
pilorusu tıkar. Bu
nedenle hayvanda
sancı belirtileri,
karın duvarında
gerginleşme, karında
şişkinlik, sırtta
kamburlaşma gibi
klinik semptomlar
gözlenir. Hayvan
zayıflayarak bir
süre sonra kaşektik
hale gelir ve ölüme
sürüklenir.
Semptomlar kuzularda
koyunlardan daha
şiddetli seyreder.
Diagnoz:
Özellikle tek
taraflı ve dengesiz
rasyonlarla
beslenme, koyun ve
kuzuların yün yediği
anemnezi hastalığın
tanısında önemlidir.
Hayvanların
yünlerini
yediklerinin
görülmesi tanı için
yeterlidir.
Hastaların kan
serumunda kalsiyum,
fosfor, çinko,bakır
yetersizliği tanı
için önemli
kriterlerdir.
Proflaksi:
Rasyonların dengeli
olmasına, uzun süren
kış aylarında
hayvanların kapalı
yerlerden
çıkarılarak zaman
zaman gezdirilmesine
ve ektoparazitlerle
mücadele edilmesine
özen gösterilmelidir.
Tedavi:
Veteriner Hekiminize
danışınız!
Derleyen:
Veteriner Hekim
Tolga GÜNDÜZ
Kaynak:
|
